تبیین وضعیت شهروندی و عوامل اجتماعی موثر بر آن در شهر زنجان

با عنایت به رشد و توسعه علمی، فنی و اقتصادی در جوامع جدید ، به نظر می رسد سطوح مختلف حقوق شهروندی نتوانسته اند چندان که شایسته است رشد نمایند. و همین عامل دغدغه بسیاری از متفکران و نظریه پردازان اجتماعی در حوزه حقوق شهروندی است .جهت تحقق جامعه ای بالنده و توسعه یافته رشد درجاتی از حقوق و وظایف شهروندی در عرصه های مختلف لازم و ضروری است. با توجه به اهمیت موضوع ، پژوهش حاضر به بررسی وضعیت شهروندی و عوامل اجتماعی موثر بر آن در شهر زنجان پرداخته است. ودر این راستا تاثیر عواملی همچون تعلق اجتماعی ، سواد رسانه ای ، سن ، جنس ، تاهل، شغل ، درآمد و تحصیلات بر متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفته است تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه اجرا شده است.حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 383نفر برآورد گردید و پس از تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای ،برای دسترسی به نمونه های مورد نظر استفاده شد. برای سنجش متغیر وابسته حقوق و وظایف شهروندی و تاثیر متغیرهای مستقل بر آن از پرسشنامه ای که حاوی 80 سئوال بود استفاده گردید اعتبار و روایی پرسشنامه پس از اجرای مقدمانی با 40نفر از جامعه آماری برآورد گردید که برابر 75/0 بود. پس از اجرای پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات ، از نرم spss برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده گردید. از آزمون های رگرسیون یک متغیره و چند متغیره ، آزمونtمستقل و تحلیل واریانس برای کشف رابطه معنی داری بین متغیر مستقل و وابسته استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان آگاهی شهروندان با وظایف شهروندی بالاتر از حقوق شهروندی است.و میزان آشنایی شهروندان با معنی و مفهوم شهروندی در حد متوسط می باشد. میزان آگاهی مردان با حقوق و وظایف شهروندی بالاتر از زنان می باشد. همچنین متاهلین نسبت به مجردین آشنایی بیشتری با حقوق و وظایف شهروندی دارند. از دیگر یافته های پژوهش حاضر وجود رابطه معنی دار بین متغیر جنس ، سن ، تاهل با متغیر وابسته شهروندی می باشد. بین متغیر تعلق اجتماعی و شهروندی رابطه معنی داری مشاهده شد یعنی با افزایش تعلق اجتماعی میزان آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی نیز افزایش می یابد . از متغیرهای مهم مورد بررسی دیگر در این پژوهش سواد رسانه ای است بین متغیر سواد رسانه ای و شهروندی نیز در این تحقیق رابطه معنی داری مشاهده شد یعنی با افزایش سواد رسانه ای میزان آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی نیز افزایش می یابد. بین متغیرهای مستقل در آمد و شغل با متغیر وابسته شهروندی رابطه معنی داری مشاهده نشد.یعنی حقوق و وظایف شهروندی هیچ ارتباطی با شغل و در آمد پاسخگویان نداشته است .از میان متغیرهای مستقل مورد بررسی به ترتیب متغیر تحصیلات ، سواد رسانه ای ، سن و تعلق اجتماعی بیشترین تاثیر را بر آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی داشته اند.